Hiệu ứng Đệm Nước (Waterbed Effect) và Sự tác động của Walmart lên toàn bộ thị trường

Hiệu ứng Đệm Nước là một khái niệm cơ bản để hiểu cách mất cân bằng quyền lực kinh tế có thể tạo ra hiệu ứng lan truyền khắp thị trường. Khi một người mua thống trị sở hữu sức ảnh hưởng đáng kể, những lợi ích họ thu được từ nhà cung cấp hiếm khi biến mất - chúng đơn giản là bị dịch chuyển sang các lĩnh vực khác nhau của nền kinh tế. Walmart, với quy mô không song hành và vị trí là nhà bán lẻ lớn nhất thế giới, là một ví dụ điển hình cho động lực này.

Walmart tận dụng Hiệu ứng Đệm Nước như thế nào?

Với cam kết lâu dài của Walmart về giá thấp, cùng với mạng lưới cửa hàng rộng khắp toàn quốc và các khoản đầu tư chiến lược vào thương mại điện tử và tự động hóa, đang thúc đẩy thành công ngày càng lớn của họ trong lĩnh vực hàng tạp hóa.

Chiến lược cốt lõi của Walmart được xây dựng dựa trên lời hứa về "giá thấp hàng ngày". Để đạt được điều này, công ty không ngừng kiểm tra kỹ lưỡng chuỗi cung ứng của mình, đàm phán giá những nhà cung cấp hàng hóa. Dưới đây là phân tích chi tiết về quá trình này:

Đầu tiên, quy mô và sức mua khổng lồ của họ cho phép Walmart đàm phán giá cực thấp với các nhà cung cấp, điều khoản thanh toán tốt hơn và các thỏa thuận marketing hợp tác. Lợi thế này chuyển thành giá thấp hơn cho người tiêu dùng đối với mọi thứ, từ các thương hiệu từ các hãng khác đến dòng sản phẩm nhãn hiệu riêng Great Value nổi tiếng của hãng.

Walmart có thể tận dụng các mối quan hệ sản xuất và lợi thế kinh tế nhờ quy mô để sản xuất các sản phẩm nhãn hiệu riêng chất lượng cao với chi phí thấp hơn các thương hiệu khác. Điều này mang lại cho người mua sắm có ý thức về ngân sách nhiều giá trị hơn, đồng thời tăng cường vị thế của Walmart với vai trò là nhà cung cấp hàng tạp hóa giá rẻ hàng đầu.

Một nghiên cứu năm 2023 của Numerator cho thấy giỏ hàng gồm có 45 mặt hàng tạp hoá giống nhau, bao gồm các thương hiệu quốc gia như Kraft Dinner và Coca-Cola, trung bình rẻ hơn 28% tại Walmart so với Amazon Fresh và rẻ hơn 9% so với Target.

Thứ hai, mạng lưới cửa hàng rộng khắp của Walmart trên khắp nước Mỹ đảm bảo khả năng tiếp cận đặc biệt.

Với hơn 4.600 cửa hàng tại Mỹ, khoảng 90% dân số sống trong bán kính mười dặm của một cửa hàng Walmart. Các cửa hàng của họ hoạt động như những nhà kho nhỏ, được đặt ở những vị trí chiến lược để giảm chi phí vận chuyển và đảm bảo phân phối sản phẩm hiệu quả trên toàn quốc. Điều này giảm thiểu nhu cầu vận chuyển đường dài đắt đỏ, cho phép Walmart giữ giá cả cạnh tranh.

Thứ ba, Walmart liên tục đổi mới để hợp lý hóa hoạt động kinh doanh của mình. Bằng cách triển khai các giải pháp tự động hóa trong kho và trung tâm phân phối, công ty đang giảm đáng kể thời gian hoàn tất đơn hàng và chi phí nhân công.

Robot có thể làm việc không mệt mỏi 24/7, nhặt và phân loại các mặt hàng với hiệu quả và độ chính xác cao hơn so với người lao động. Điều này không chỉ giảm thời gian giao hàng mà còn giải phóng nhân viên để tập trung vào các nhiệm vụ có giá trị cao hơn, chẳng hạn như dịch vụ khách hàng và bảo trì cửa hàng.

Như gần đây Walmart đã mua lại Alert Innovation, một công ty sử dụng công nghệ robot để tự động hóa việc lựa chọn và lấy hàng tạp hóa trực tuyến. Khoản đầu tư này dự kiến sẽ cải thiện hiệu quả và đẩy nhanh quá trình xử lý đơn đặt hàng trực tuyến.

Cuối cùng, khoản đầu tư chiến lược của Walmart vào việc mua sắm tạp hóa trực tuyến, bao gồm các tùy chọn giao hàng trong ngày và các chương trình như giao hàng bằng máy bay không người lái, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng đối với mua hàng tạp hóa online.

Người đăng ký gói Walmart+ có thể tận dụng giao hàng trong ngày nhanh chóng (chỉ trong 30 phút ở một số thị trường chọn lọc). Giao hàng bằng máy bay không người lái, vẫn đang trong giai đoạn đầu, đã vượt qua 10.000 lần giao hàng tính đến tháng 9 năm 2023, cho thấy tiềm năng của nó như một giải pháp thay thế thuận tiện cho các mặt hàng tạp hóa cụ thể.

Hiệu ứng lan truyền đến các nhà cung cấp:

Để tồn tại dưới áp lực của Walmart, các nhà cung cấp thường phải đưa ra các biện pháp cắt giảm chi phí có thể gây ra những tác động tiêu cực đến xã hội và kinh tế:

Sự thống trị ngành tạp hóa của Walmart tạo ra những thách thức cho các cửa hàng nhỏ và độc lập. Một số chuyên gia cho rằng vì Walmart nhận được nhiều ưu đãi về giá từ các nhà cung cấp, những nhà cung cấp cần tăng giá cho các cửa hàng nhỏ hơn để bù đắp doanh thu bị mất. Điều này được gọi là "hiệu ứng đệm nước".

Tưởng tượng một chiếc đệm nước. Nếu bạn ấn xuống một bên, nước sẽ chuyển sang bên kia, khiến nó phồng lên. Tương tự như vậy, khi Walmart đàm phán giá thấp hơn từ các nhà cung cấp, họ có thể ép lợi nhuận của các cửa hàng tạp hóa nhỏ hơn.

Các nhà cung cấp có thể buộc phải tăng giá cho các cửa hàng nhỏ này để bù đắp cho doanh thu bị mất từ Walmart. Điều này có thể đặt các cửa hàng tạp hóa độc lập vào tình thế bất lợi đáng kể, khiến họ khó cạnh tranh về giá và có khả năng dẫn đến đóng cửa.

Hoặc để tiếp tục duy trì sự hoạt động kinh doanh của mình, những nhà cung cấp này buộc phải sáp nhập với các đối thủ cạnh tranh để đạt được quy mô kinh tế và sức mạnh về đàm phán trước những yêu cầu từ Walmart. Sự hợp nhất này làm giảm bớt cạnh tranh, cuối cùng là trao quyền cho Walmart nhiều hơn để đưa ra các yêu sách mới trên thị trường.

Phạm vi Toàn cầu của "Hiệu ứng Đệm Nước"

Hiệu ứng Đệm Nước do nhu cầu chi phí thấp của Walmart gây ra lan rộng ra xa hơn bờ biển Hoa Kỳ. Khi sản xuất chuyển sang nước ngoài, các quốc gia như Trung Quốc hay những nơi khác trở thành trung tâm sản xuất thống trị để đáp ứng nhu cầu hàng hóa giá rẻ trên toàn cầu. Mặc dù các hoạt động của Walmart không hoàn toàn chịu trách nhiệm cho sự chuyển đổi kinh tế khổng lồ này, nhưng chúng đóng vai trò là một yếu tố góp phần đáng kể.

Hãy cùng xem xét một số ví dụ về cách hiện tượng này xuất hiện ở các quốc gia khác:

• Châu Âu: Xu hướng hợp nhất tương tự cũng rõ ràng tại các quốc gia Châu Âu. Ở Vương quốc Anh, các siêu thị lớn như Tesco và Sainsbury có quyền lực đáng kể đối với các nhà cung cấp. Điều này đã dẫn đến những lo ngại về giá cả công bằng và sự tồn tại của các cửa hàng tạp hóa nhỏ hơn và nông dân độc lập. Để đối phó với tình trạng này, chính phủ Anh đã chỉ đinh một Trọng tài Việc mua bán Thực phẩm, chịu trách nhiệm giám sát các mối quan hệ giữa các nhà bán lẻ lớn và các nhà cung cấp của họ.

• Úc: Hai chuỗi siêu thị, Coles và Woolworths, chiếm một thị phần khổng lồ trong thị trường hàng tạp hóa Úc. Sự thống trị của họ đã làm dấy lên những cuộc tranh luận liên tục về tác động đối với các cửa hàng tạp hóa nhỏ hơn, nông dân và giá thực phẩm nói chung. Năm 2010, chính phủ Úc đã đưa ra Bộ Quy tắc ứng xử tự nguyện về Thực phẩm và Hàng tạp hóa để thúc đẩy các hoạt động công bằng hơn trong ngành.

• Các Quốc gia đang Phát triển: "Hiệu ứng nệm nước" cũng được ghi nhận ở các quốc gia đang phát triển. Sự phát triển của các siêu thị đa quốc gia lớn ở những quốc gia như Ấn Độ và Nam Phi đang đe dọa các nhà bán lẻ nhỏ hơn theo truyền thống, cũng như các hệ thống thực phẩm địa phương. Những diễn biến này thường tạo ra căng thẳng giữa việc bảo vệ sinh kế của các cơ sở nhỏ hơn và mong muốn hiện đại hóa trong chuỗi cung ứng thực phẩm.

Hiệu ứng Đệm Nước, được minh họa rõ ràng bằng các hoạt động kinh doanh của Walmart, cho thấy sự phức tạp trong hệ thống kinh tế của chúng ta. Việc thừa nhận những sự đánh đổi giữa giá cả tiêu dùng thấp và những áp lực ít được nhìn thấy hơn mà nó đặt lên các nơi khác trong hệ thống có ý nghĩa vô cùng sống còn.

Để đạt được những hoạt động kinh tế bền vững và bình đẳng đòi hỏi hành động có ý thức từ các doanh nghiệp, nhà hoạch định chính sách, và cả người tiêu dùng. Bằng cách trở nên sáng suốt hơn về những lựa chọn khi mua sắm, chúng ta có thể tác động đến sự cân bằng quyền lực trong thị trường và ủng hộ cho các hoạt động kinh tế có trách nhiệm.