Ernie đối thủ đáng gờm với ChatGPT (OpenAI) tại Trung Quốc

Ernie là đứa con tinh thần của Baidu, một gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc đã nhiều năm bị các đối thủ lấn át. Giờ đây, nhờ có AI, công ty đang dần trở lại. Mức độ thành công của nó sẽ nói lên nhiều điều về triển vọng cho công nghệ Trung Quốc.

Một thập kỷ trước, Baidu, công ty vận hành công cụ tìm kiếm lớn nhất Trung Quốc, từng là trung tâm Internet của đất nước. Cùng với Alibaba và Tencent, hai doanh nghiệp internet có giá trị nhất Trung Quốc, nó đã hình thành nên một bộ ba được gọi là “con dơi”. Với việc các công cụ tìm kiếm nước ngoài bị cấm hoặc bị kiểm duyệt gắt gao ở Trung Quốc, công ty này gặp rất ít sự cạnh tranh.

Baidu chưa bao giờ đánh mất sự thống trị của mình trong lĩnh vực kinh doanh; vẫn chiếm tới 90% lưu lượng tìm kiếm tại Trung Quốc. Tuy nhiên, những thay đổi trong bối cảnh công nghệ đã khiến công ty trở thành cái bóng của chính mình trước đây. Hầu hết người dùng Internet Trung Quốc hiện nay truy cập web thông qua siêu ứng dụng chẳng hạn như WeChat của Tencent.

Lượng tiền chi tiêu cho quảng cáo đã chuyển sang ứng dụng khác như Douyin, ứng dụng tương tự như TikTok tại thị trường nội địa Trung Quốc. Meituan, một nền tảng giao hàng và Pinduoduo, một công ty thương mại điện tử, đã có tăng vọt vượt qua mức định giá 50 tỷ USD của Baidu. Trong nỗ lực cạnh tranh, công ty đã đưa ra các giải pháp giao hàng và mua sắm của riêng mình, cùng với các dịch vụ khác như thanh toán và mạng xã hội. Những thứ này hầu hết đều thất bại. Vốn hóa thị trường của công ty hiện chỉ bằng 1/8 của Tencent, giảm so với 1/5 cách đây 5 năm.

Tuy nhiên, việc triển khai AI của Baidu đang khơi dậy sự phấn khích về công ty này. Ernie đã được tải xuống 1 triệu lần trong vòng 19 giờ kể từ khi phát hành (Chatgpt đạt 1 triệu lượt tải xuống sau 05 ngày, theo nhà sản xuất OpenAI). Cổ phiếu của Baidu đã tăng hơn 4% vào ngày phát hành khi các nhà phân tích, nhà đầu tư và người dân đặt ra nhiều câu hỏi cho bot. Mặc dù bốn công ty khác, bao gồm SenseTime, một doanh nghiệp nhận dạng khuôn mặt, đã tung ra các dịch vụ tương tự trong cùng ngày và sáu công ty khác đã được chính phủ Trung Quốc cấp phép, nhưng ứng dụng chat Ernie lại đang tạo ra sự phấn khích nhất.

Tháng trước Robin Li, giám đốc điều hành và đồng sáng lập của Baidu, nói rằng việc triển khai AI là một “sự thay đổi mô hình” đối với công ty. Tuy nhiên, nó đã không xảy ra qua đêm. Nhiều năm đầu tư đã biến Baidu thành một trong những công ty trí tuệ nhân tạo phức tạp nhất Trung Quốc, với hệ thống bao gồm thiết kế chip, Deep Learning cũng như các mô hình và ứng dụng độc quyền. Công ty bắt đầu xây dựng Ernie vào năm 2019, trở thành một trong những công ty sớm nhất thử nghiệm AI có tính sáng tạo như vậy.

Cho đến nay, Baidu vẫn tránh đưa ra hướng dẫn về ý nghĩa của công nghệ đối với lợi nhuận của mình, nhưng các nhà phân tích tin rằng Ernie sẽ thu hút nhiều lưu lượng truy cập hơn đến công cụ tìm kiếm và các dịch vụ khác của mình, từ đó tăng doanh thu quảng cáo. Baidu cũng đã khẳng định mình là nhà cung cấp đám mây AI lớn nhất Trung Quốc và đã bắt đầu cung cấp các giải pháp riêng cho các công ty muốn có mô hình ai được thiết kế cho họ.

Sự nhiệt tình dành cho bước đột phá lớn khác của Baidu vào lĩnh vực AI, một kinh doanh taxi tự hành. Dịch vụ này đã được ra mắt tại một số thành phố trên khắp Trung Quốc, cho phép người dùng gọi robotaxis thông qua ứng dụng di động. Nhưng các chuyến đi vẫn phải được giám sát từ xa và việc triển khai rộng rãi hơn có thể phải mất nhiều năm nữa. Rất ít nhà phân tích kỳ vọng đơn vị này sẽ sớm tạo ra lợi nhuận đáng kể.

Phần lớn những gì xảy ra tiếp theo với Baidu sẽ phụ thuộc vào việc hoạch định chính sách ở Bắc Kinh và Washington. Những hạn chế của chính quyền Biden đối với việc bán chip tiên tiến cho Trung Quốc đang khiến công ty gặp nhiều khó khăn. Hầu như tất cả những con chip mà hầu hết các nhà xây dựng AI sử dụng để đào tạo mô hình của họ đều được sản xuất bên ngoài Trung Quốc. Có thể sử dụng số lượng lớn hơn các chip có công suất thấp hơn nhưng đắt tiền.

Trong trường hợp của Baidu, nỗ lực AI của nó dựa vào chip Kunlunxin. Mặc dù họ tự thiết kế chip nhưng việc sản xuất được giao cho các công ty như TSMC. Các hạn chế của Mỹ đặt ra giới hạn đối với các loại chip mà các xưởng đúc nước ngoài có thể bán cho các công ty Trung Quốc và không nhà cung cấp trong nước nào có thể sản xuất các linh kiện tiên tiến như vậy. Kể từ khi các hạn chế của Mỹ được công bố, Baidu đã hạ thấp tầm quan trọng của Kunlunxin, điều này có thể ám chỉ rằng họ đang gặp vấn đề trong việc mua chúng.

Gần gũi hơn, chính phủ Trung Quốc rất quan tâm đến việc quản lý AI, tiến triển nhanh hơn hầu hết các quốc gia khác. Điều đó vẫn chưa gây ra quá nhiều sự lo lắng cho các nhà điều hành công nghệ của đất nước. Một giám đốc điều hành cho biết, các cơ quan quản lý nhận ra giá trị thương mại của AI và muốn các công ty kiếm tiền từ nó.

Họ cũng hiểu tầm quan trọng của việc cho phép các công ty Trung Quốc cạnh tranh ở cấp độ toàn cầu, người này nói. Việc phê duyệt lô bot đầu tiên nhanh hơn một số người lo ngại. Sự chậm trễ kéo dài, chẳng hạn như thời gian trì hoãn đối với trò chơi điện tử, thường làm ảnh hưởng đến giá cổ phiếu của các nhà sản xuất Trung Quốc.