China is overhauling its company law/Trung Quốc đại tu luật doanh nghiệp

Its leaders want to make business less volatile—and easier to control.

Các nhà lãnh đạo muốn môi trường kinh doanh ít biến động- và dễ kiểm soát hơn.

Last month China’s government implemented the most sweeping reform to company law in the country since the changes that were made following its accession to the World Trade Organisation in 2001.

Tháng trước, chính phủ Trung Quốc đã triển khai cải cách luật doanh nghiệp sâu rộng nhất kể từ sau những thay đổi được thực hiện sau khi gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) năm 2001.

The new rules are creating yet another headache for Chinese companies grappling with overcapacity and a slowing domestic economy.

Các quy tắc mới đang tạo thêm “cơn đau đầu” cho các công ty Trung Quốc vốn đang vật lộn với tình trạng dư thừa năng lực sản xuất và nền kinh tế nội địa tăng trưởng chậm lại.

For their part, China’s leaders are betting that the new law will make business in the country less volatile—and easier for the Communist Party to control.

Về phần mình, các nhà lãnh đạo Trung Quốc đang đặt cược rằng luật mới sẽ giúp môi trường kinh doanh trong nước ít biến động hơn - và Đảng Cộng sản dễ kiểm soát hơn.

China’s new law makes three important changes to the rulebook for companies.

Luật mới của Trung Quốc có ba thay đổi quan trọng đối với luật doanh nghiệp.

First is the reform of the country’s unusual system of “registered capital”, in which founding shareholders indicate they will provide a certain amount of money to their company, which creditors often use as a basis for providing loans.

Đầu tiên là cải cách hệ thống “vốn điều lệ” khác thường, trong đó các cổ đông sáng lập cho biết họ sẽ cung cấp một khoản tiền nhất định cho công ty của mình, điều mà các chủ nợ thường sử dụng làm cơ sở để cung cấp khoản vay.

Under previous rules there was no requirement for founders to hand over the money immediately.

Theo quy định trước đây, không có yêu cầu nào buộc những người sáng lập phải giao tiền ngay lập tức.

Many would thus indicate implausibly high values of registered capital, which they would promise to transfer over a period of, say, 50 years or more.

Do đó, nhiều người sẽ kê khai giá trị vốn điều lệ cao một cách khó tin, mà họ sẽ hứa chuyển giao trong khoảng thời gian, chẳng hạn như 50 năm hoặc hơn.

Now founders will need to pay up the capital they have committed within five years of registration.

Giờ đây, những người sáng lập sẽ cần phải thanh toán số vốn mà họ đã cam kết trong vòng 5 năm kể từ khi đăng ký.

Those who knowingly cannot afford the sums they indicate could incur personal debt or be forced to divest their stake in the business.

Những người cố tình không đủ khả năng chi trả số tiền mà họ đã kê khai có thể phải gánh nợ cá nhân hoặc buộc phải thoái vốn khỏi doanh nghiệp.

The second change is that company bosses in China will now face greater legal risk.

Thay đổi thứ hai là các ông chủ công ty ở Trung Quốc giờ đây sẽ phải đối mặt với rủi ro pháp lý lớn hơn.

China’s new law opens up avenues for creditors and third parties such as consumers to seek compensation from directors and officers of companies.

Luật mới của Trung Quốc mở ra con đường cho các chủ nợ và bên thứ ba như người tiêu dùng tìm kiếm bồi thường từ các giám đốc và cán bộ của công ty.

Shareholders, too, may be liable in cases of ill-defined “abuses”.

Các cổ đông cũng có thể phải chịu trách nhiệm trong trường hợp “lạm dụng” được xác định mơ hồ.

Both of these changes bring company law in China closer to norms in developed countries, notes Professor Lei Chen of Durham University.

Giáo sư Lei Chen của Đại học Durham lưu ý rằng, cả hai thay đổi này đều đưa luật công ty ở Trung Quốc tiến gần hơn đến thông lệ ở các nước phát triển.

That, however, is of little comfort to Chinese businesses which are scrambling to respond to the new rules.

Tuy nhiên, điều đó không mấy "an ủi" đối với các doanh nghiệp Trung Quốc, những người đang phải vật lộn để thích ứng với các quy tắc mới.

Almost all companies in China will have to tweak their articles of association and are being advised to obtain insurance for their directors and officers.

Hầu như tất cả các công ty ở Trung Quốc sẽ phải điều chỉnh điều lệ của mình và được khuyên nên mua bảo hiểm cho giám đốc và cán bộ của họ.

Would-be founders will find it harder to secure loans.

Những người muốn thành lập công ty sẽ khó xin được khoản vay hơn.

Some already opt for corporate structures such as partnerships that may be less suitable but are more lightly regulated.

Một số đã lựa chọn các cấu trúc doanh nghiệp như hợp danh có thể kém phù hợp hơn nhưng được quản lý nhẹ nhàng hơn.

The third big change introduced by the law is likely to be the most worrisome for multinational companies operating in the country, whose Chinese subsidiaries will also be subject to the new rules.

Thay đổi lớn thứ ba được luật đưa ra có thể là điều đáng lo ngại nhất đối với các công ty đa quốc gia đang hoạt động trong nước, khi các công ty con Trung Quốc của họ cũng sẽ phải tuân theo các quy tắc mới.

A worker representative will now need to be added to the boards of companies with over 300 employees, and management will be required to consult them before making any major business decisions.

Đại diện người lao động giờ đây sẽ cần phải được bổ sung vào ban lãnh đạo của các công ty có trên 300 nhân viên, và ban quản lý sẽ phải tham khảo ý kiến của họ trước khi đưa ra bất kỳ quyết định kinh doanh quan trọng nào.

The question, notes Kai Kim of Taylor Wessing, a global law firm, is how these worker representatives will be chosen in practice.

Kai Kim của Taylor Wessing, một công ty luật toàn cầu, lưu ý rằng câu hỏi đặt ra là làm thế nào để các đại diện người lao động này được lựa chọn trong thực tế.

Unlike in countries with similar provisions such as Germany, in China it is likely that the 1.6m Communist Party cells embedded in enterprises will play an important role in nominating worker representatives.

Không giống như ở các quốc gia có quy định tương tự như Đức, ở Trung Quốc, rất có thể 1,6 triệu chi bộ Đảng Cộng sản được “cấy” trong các doanh nghiệp sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc đề cử đại diện người lao động.

Those that are chosen are thus likely to hold views that conform closely with those of China’s government.

Do đó, những người được chọn có khả năng sẽ có quan điểm phù hợp chặt chẽ với quan điểm của chính phủ Trung Quốc.

Party cells within the Chinese operations of multinational firms are already far more active than many bosses in faraway headquarters realise, reckons Natalie Mrockova of the University of Oxford.

Natalie Mrockova của Đại học Oxford cho rằng, các chi bộ Đảng trong các hoạt động của các công ty đa quốc gia ở Trung Quốc đã hoạt động tích cực hơn nhiều so với những gì mà nhiều ông chủ ở các trụ sở chính xa xôi nhận ra.

Tellingly, China’s new company law contains open-ended language on the government’s right to safeguard “social and economic order”, giving it plenty of leeway to interfere with companies’ operations as it sees fit.

Điều đáng nói là luật công ty mới của Trung Quốc có ngôn ngữ “mở” về quyền bảo vệ “trật tự kinh tế và xã hội” của chính phủ, tạo điều kiện thuận lợi cho chính phủ can thiệp vào hoạt động của các công ty khi thấy phù hợp.

The communiqué issued after last month’s third plenum, a meeting of senior party officials, mentioned both the importance of making the economy “more dynamic” and the need to “better maintain order in the market”.

Thông cáo được đưa ra sau hội nghị toàn thể lần thứ ba tháng trước, một cuộc họp của các quan chức cấp cao của đảng, đã đề cập đến tầm quan trọng của việc làm cho nền kinh tế “năng động hơn” và nhu cầu “duy trì tốt hơn trật tự trên thị trường”.

China’s new company law hints that, for the country’s leaders, it is control that matters most.

Luật công ty mới của Trung Quốc gợi ý rằng, đối với các nhà lãnh đạo của đất nước, kiểm soát mới là điều quan trọng nhất.