Bài Học Kinh Doanh WeWork: Hành trình Từ đỉnh cao huy hoàng đến Suy Tàn

Câu chuyện về sự thăng hoa nhanh chóng và cú ngã của WeWork là một trong những ví dụ điển hình nhất trong giới kinh doanh thập kỷ vừa qua. Chỉ trong vòng chưa đầy một năm, startup cung cấp không gian làm việc chung này, từng được định giá lên tới 47 tỷ đô la, đã chứng kiến giá trị của mình lao dốc không phanh, khiến CEO đầy lôi cuốn của họ bị truất quyền và bản thân công ty thì phải chật vật để tồn tại. Để hiểu rõ được những phức tạp đằng sau sự trỗi dậy thần tốc và sau đó là sự sụp đổ của WeWork, điều quan trọng là phải xem xét hành trình của công ty, tầm nhìn của những người sáng lập và những sai lầm chiến lược đã dẫn đến sự sụp đổ gần như hoàn toàn của nó.

Lên như diều gặp gió

Năm 2010, WeWork bắt đầu với một ý tưởng đơn giản: cách mạng hóa không gian văn phòng thông qua mô hình làm việc chung. Được thành lập bởi Adam Neumann và Miguel McKelvey, công ty đã nắm bắt được xu hướng thay đổi nhanh chóng của văn hóa làm việc thời bấy giờ. Ý tưởng của họ là tạo ra những không gian làm việc năng động, linh hoạt, phục vụ cho những người làm việc tự do, các startup và các doanh nghiệp nhỏ. Điểm đặt chân đầu tiên của WeWork trên Phố Grand, Khu Hạ Manhattan, nhanh chóng trở nên nổi tiếng, tạo tiền đề cho sự phát triển bùng nổ sau này. Đến năm 2011, quy mô của WeWork đã tăng gấp đôi, thu hút các nhà đầu tư ban đầu và đặt nền móng cho kế hoạch mở rộng đầy tham vọng.

Quỹ đạo tăng trưởng của WeWork là điều đáng kinh ngạc. Đến năm 2015, định giá của công ty đã tăng gấp 4 lần lên 10 tỷ đô la, phục vụ 23.000 khách hàng trên 32 địa điểm. Mô hình của công ty đơn giản nhưng hiệu quả: cung cấp không gian văn phòng linh hoạt với cách tiếp cận lấy cộng đồng làm trung tâm. WeWork rao bán ý tưởng về "Thế hệ We" ("We Generation"), nuôi dưỡng cảm giác thân thuộc và tinh thần hợp tác giữa các thành viên. Lời đề nghị giá trị độc đáo này đã gây được tiếng vang với các doanh nhân trẻ và các startup, tạo ra một lượng người hâm mộ trung thành, tiếp tục thúc đẩy sự phát triển của công ty. Cách tiếp cận sáng tạo của công ty đã thu hút các khoản đầu tư đáng kể, bao gồm cả từ công ty đầu tư mạo hiểm Benchmark.

Bước ngoặt của WeWork đến vào năm 2017 khi SoftBank, do Masayoshi Son đứng đầu, đã đầu tư 8 tỷ đô la vào công ty. Dòng vốn khổng lồ này đã đẩy định giá của WeWork lên 20 tỷ đô la và cho phép công ty mở rộng nhanh chóng trên toàn cầu. Tầm nhìn của SoftBank là thúc đẩy WeWork phát triển, đưa công ty trở thành người chơi thống trị trong thị trường bất động sản thương mại. Quan hệ đối tác giữa Neumann và Son đóng vai trò then chốt, với việc Son khuyến khích Neumann mơ ước lớn hơn. Đến năm 2019, các khoản đầu tư liên tục của SoftBank đã đẩy định giá của WeWork lên 47 tỷ đô la, đưa công ty trở thành một trong những startup giá trị nhất thế giới.

Bắt đầu tuột dốc

Tuy nhiên, sự thăng tiến nhanh chóng của WeWork không phải là không có thách thức. Chiến lược mở rộng rầm rộ của công ty đã dẫn đến căng thẳng về tài chính một cánh đáng kể. Vào giữa năm 2019, công ty đã lỗ 690 triệu đô la chỉ trong vòng 6 tháng, với tổng thiệt hại lên tới gần 3 tỷ đô la trong vòng 3 năm. Sự thật về những khó khăn tài chính này được hé lộ trùng với thời điểm công ty thông báo IPO, phơi bày những hoạt động kinh doanh đáng ngờ và chi tiêu hoang phí. Các nhà đầu tư ngày càng lo ngại và định giá của WeWork lao dốc khi các nhà đầu tư tiềm năng e ngại trước sự bất ổn tài chính và thiếu lợi nhuận rõ ràng của công ty.

Bước ngoặt chính đến khi người ta phát hiện ra rằng Neumann đã tham gia vào giao dịch nội bộ, bao gồm cả việc mua lại thương hiệu từ “We” và bán lại cho chính công ty với giá 5,9 triệu đô la. Điều này, cùng với những tranh cãi khác, đã dẫn đến sự mất niềm tin giữa các nhà đầu tư và thành viên hội đồng quản trị. Vào tháng 9 năm 2019, dưới áp lực từ SoftBank và các bên liên quan khác, Neumann đã từ chức CEO. Sự ra đi của ông đã đánh dấu sự khởi đầu của một nỗ lực tái cơ cấu lớn nhằm giải cứu công ty. Hai đồng CEO Sebastian Gunningham và Artie Minson tiếp quản, thực hiện các biện pháp quyết liệt để ổn định hoạt động kinh doanh.

Mặc dù đã có những nỗ lực này, WeWork vẫn tiếp tục đối mặt với những thách thức đáng kể. SoftBank đã can thiệp bằng một gói cứu trợ trị giá 9,5 tỷ đô la, nhưng định giá của công ty đã giảm xuống dưới 8 tỷ đô la. Ban lãnh đạo mới tập trung vào việc bán tháo tài sản không cốt lõi, sa thải hàng nghìn nhân viên và đóng cửa các dự án kinh doanh không có lãi, bao gồm cả trường tiểu học tư thục của công ty, WeGrow. Cú ngã ngoạn mục từ đỉnh cao đã cho thấy sự nguy hiểm của việc mở rộng nhanh chóng mà không có hoạt động kinh doanh bền vững và giám sát hiệu quả. Câu chuyện của WeWork đã trở thành bài học cảnh tỉnh cho ngành công nghệ, minh họa cho sự nguy hiểm của tham vọng thiếu kiểm soát và quản lý tài chính yếu kém.

Bài học Kinh Doanh

Câu chuyện về WeWork mang đến một số bài học quan trọng cho cả các startup và nhà đầu tư. Đầu tiên, tầm quan trọng của tăng trưởng bền vững là điều không thể phủ nhận. Sự mở rộng nhanh chóng của WeWork, được thúc đẩy bởi số vốn đầu tư mạo hiểm khổng lồ, cuối cùng đã chứng minh là không bền vững. Việc công ty không thiết lập được con đường rõ ràng để sinh lời cho thấy những rủi ro liên quan đến việc ưu tiên tăng trưởng hơn sức khỏe tài chính. Đối với các nhà đầu tư, sự cố WeWork đã nhấn mạnh sự cần thiết của việc thẩm định kỹ lưỡng và hoài nghi, đặc biệt là trong môi trường mà các startup "kỳ lân" thường đi kèm với định giá cao ngất ngưởng và kỳ vọng lớn.

Hơn nữa, trường hợp của WeWork đã nhấn mạnh sự cần thiết của quản trị doanh nghiệp hiệu quả. Việc thiếu giám sát đã cho phép Neumann tham gia vào các hoạt động làm suy yếu niềm tin của nhà đầu tư và sự ổn định tài chính của công ty. Giám sát chặt chẽ và độc lập của hội đồng quản trị là rất quan trọng để đảm bảo rằng các quyết định quản lý phù hợp với lợi ích lâu dài của công ty và các bên liên quan. Hội đồng quản trị của WeWork, bị ảnh hưởng nặng nề bởi Neumann và các nhà đầu tư lớn như SoftBank, đã không cung cấp được sự kiểm tra và cân bằng cần thiết, dẫn đến một loạt sai lầm tai hại.

Trường hợp của WeWork nêu bật tiềm năng đổi mới trong các ngành công nghiệp truyền thống như bất động sản. Bất chấp những sai sót của mình, WeWork đã xác định và tận dụng thành công nhu cầu ngày càng tăng về không gian làm việc linh hoạt, lấy cộng đồng làm trung tâm. Thành công ban đầu của công ty đã chứng minh tính khả thi của các mô hình kinh doanh mới tận dụng công nghệ và hiểu biết sâu sắc về nhu cầu của người tiêu dùng. Các doanh nhân trong tương lai có thể học hỏi từ sự đổi mới ban đầu của WeWork đồng thời lưu ý đến những cạm bẫy đi kèm với sự tăng trưởng nhanh chóng và thiếu kiểm soát.

Tóm lại, sự trỗi dậy và sụp đổ của WeWork là câu chuyện đa chiều về tham vọng, đổi mới và sự thận trọng. Trong khi cách tiếp cận đầy táo bạo của công ty đối với không gian làm việc chung ban đầu đã thu hút trí tưởng tượng của cả các nhà đầu tư và doanh nhân, thì sự sụp đổ của nó là lời nhắc nhở rõ ràng về tầm quan trọng của hoạt động kinh doanh bền vững và quản trị doanh nghiệp hiệu quả. Khi tiếp tục điều hướng quá trình tái cấu trúc và tìm kiếm sự ổn định, di sản của nó chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến chiến lược và quyết định của các startup và nhà đầu tư trong tương lai trong lĩnh vực công nghệ và bất động sản.